شرکت بازرگانی ایرانپارس، حمل محموله‌ای را که از کشور چین خریداری کرده به شرکت حمل و نقل بین المللی مسیراکسیر که در کشور ایران است محول میکند. ترم مورد توافق EXW و شیوه حمل نیز بصورت دریایی و توسط کانتینر دربست خواهد بود.طبق روال، نماینده شرکت مسیراکسیر در چین، کانتینر خالی را به انبار فروشنده ارسال، و پس از بارگیری و پلمپ به ایران حمل میکند.
در مراحل ترخیص و پس از بازکردن پلمپ مبدا که تا آن لحظه کاملا دست نخورده و سالم بوده، مشاهده میشود که یک پالت با ارزش ۶۰۰۰ دلار به شدت آسیب دیده است. مساله به شرکت حمل و نقل اعلام میشود و شرکت حمل و نقل با توجه به سالم بودن کانتینر و همینطور پلمپ آن، خود را از مسئولیت مبرا می‌داند. فروشنده نیز با ارائه مدارک و تاییدیه های شرکت بازرسی مبنی بر سلامت محموله تا زمان بارگیری، اعلام میکند که محموله به درستی تولید و بسته بندی و آماده ارسال شده است و تا لحظه بارگیری کاملا سالم بوده است.
۱) مقصر خسارت کیست؟
۲) چه کسی میبایست خسارت را پرداخت کند؟
۲) چه اقدامات پیشگیرانه‌ای برای جلوگیری از چنین شرایطی باید انجام میشد؟
پس از بررسی شرح ماوقع می‌توان اینطور جمع بندی نمود که خسارت در اثر یکی از این ۲ احتمال واقع شده است:
احتمال اول این است که فروشنده پس از بارگیری محموله را به درستی بارچینی و ایمن سازی (لشینگ) نکرده است و در حین جابجایی های عادی انجام شده در فرآیند حمل، پلت مورد نظر جابجا شده و آسیب دیده است. این مطلب به راحتی پس از بازکردن درب کانتینر و مشاهده شواهد، کاملاً قابل اثبات است.
احتمال دوم این است که محموله در حین بارگیری دچار آسیب شده است، اما فروشنده به این مساله توجه نکرده است و محموله را به همان صورت بارگیری کرده است.
با این اوصاف می‌توانیم پاسخ سوال ۱ را بدهیم. در هر ۲ احتمال فروشنده مقصر است.
اما:
در پاسخ به سوال ۲ باید گفت، با وجود اینکه فروشنده مقصر است، اما مسئول پرداخت خسارت نیست. چرا که طبق متن اینکوترمز، در ترم EXW، فروشنده مسئولیتی برای بارگیری کالا ندارد و اگر این کار را انجام می‌دهد، با مسئولیت و ریسک خریدار انجام می‌دهد. این به‌نظر غیرمنصفانه می‌رسد، اما ناآگاهی از قوانین و فوت و فن‌های کاری به حساسیت تجارت خارجی، جایی برای موضوع انصاف باقی نمی‌گذارد. اکیداً توصیه میشود، بازرگانان محترم، مال التجاره خود را در معرض ریسک‌های بزرگی که در نتیجه ناآگاهی از قوانین و مقررات بین المللی است، قرار ندهند.
متن اصلی اینکوترمز ۲۰۲۰
برای پاسخ به سوال ۳، این ۳ راهکار بعنوان اقدام پیشگیرانه پیشنهاد میشود:
۱. استفاده از ترم FCA، به جای ترم EXW درجاییکه اجباری از جانب فروشنده برای استفاده از EXW وجود ندارد. در ترم FCA، فروشنده مسئول بارگیری محموله روی وسیله حمل مشخص شده توسط خریدار است.
۲. توافق با فروشنده در متن قرارداد در مورد اینکه حتی با وجود استفاده از ترم EXW، مسئولیت بارگیری برعهده فروشنده باشد. همیشه می‌توان چنین توافقاتی را در قرارداد لحاظ کرد. یعنی می‌توان استثنائاتی را روی ترم‌های اینکوترمز در متن قرارداد قائل شد. این روش در متن اینکوترمز نیز مشخصاً مورد اشاره قرار گرفته است.
۳. استفاده از بیمه باربری با کیفیت و با پوشش بالا (مثلاً Clause A) در تمامی خریدهای خارجی. هیچ‌گاه در مورد هزینه بیمه صرفه جویی نکنید. برای تمامی ترم های زیر لازم است شما بعنوان خریدار محموله خود را تحت پوشش بیمه ای با کیفیت بالا قراردهید:
EXW, FCA, CPT, FOB, FAS, CFR و حتی در ترم CIP با وجود اینکه بیمه بعهده فروشنده است، اما استفاده از بیمه گر خارجی دشواریهایی بهمراه دارد که در این مورد توصیه میشود بجای CIP از CPT استفاده کنید و خودتان محموله را بیمه کنید. همچنین در ترم CIF نیز مشابه ترم CIP است با این تفاوت که در CIP فروشنده مسئول تهیه بیمه با حداکثر پوشش است در حالیکه در CIF فروشنده می‌تواند با حداقل پوشش بیمه ای مسئولیت خود را انجام شده فرض کند. بنابراین در تمامی ترم های اینکوترمز به جز ترم‌های DAP, DPU و DDP لازم است بعنوان خریدار، خودتان بیمه باربری با کیفیت بالا تهیه کنید.
بیمه باربری چیست؟
در صورت داشتن هرگونه سوال در مورد کیس هایی که با آن مواجه هستید، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
اگر استعلامی برای حمل دارید، از لینک های استعلام پایین صفحه استفاده کنید و یا از طریق هرکدام از راههای ارتباطی با ما در قسمت درخواست مشاوره، با ما تماس بگیرید.
دیدگاه‌های کاربران