وقتی راجع به بیمه باربری صحبت میشود، اغلب این برداشت وجود دارد که محموله در فرآیند حمل توسط متصدی حمل بصورت خودکار تحت پوشش بیمه بارنامه صادره قرار میگیرد. اما این بیمه، بیمه مسئولیت متصدی حمل است و ارتباطی به بیمه باربری ندارد ! درواقع نکته فوق العاده مهمی دراین مورد وجود دارد که عدم توجه به آن یعنی ریسک از دست رفتن کالا!
در ادامه این مطلب آگاهی لازم در خصوص لزوم استفاده از بیمه نامه باربری را کسب خواهید کرد و از این به بعد حتما برای محمولات خود از بیمه باربری استفاده خواهید نمود.
وقتی محموله شما به یک متصدی حمل برای حمل داده میشود، محموله شما تحت مسئولیت متصدی حمل قرار میگیرد. یعنی متصدی حمل براساس قانون ناظر بر شیوه حمل مورد نظر، در برابر کالای سپرده شده به وی برای حمل مسئول است. حالا سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که اگر اتفاقی بیفتد که براساس قانون ناظر بر مسئولیت حمل جزو مسئولیتهای متصدی حمل نباشد، در اینصورت تکلیف چیست ؟ پاسخ به این سوال قدری ناراحت کننده است. در اینصورت، متصدی حمل هیچ مسئولیتی ندارد و خسارت بوجود آمده برعهده خود صاحب کالاست (براساس ترم مورد توافق بین خریدار و فروشنده در اینکوترمز) ! در واقع، متصدی حمل تا حد مسئولیت خود براساس قوانین مسئولیت دارد و هر اتفاقی خارج از مسئولیت قانونی متصدی حمل لازم است تحت پوشش بیمه دیگری قرار بگیرد. مثلا در صورت بروز جنگ یا آشوب براساس تمامی انواع قوانین ناظر بر شیوه های حمل و نقل بین المللی، متصدی حمل مسئولیتی ندارد. بعبارت دیگر بیمه باربری با بیمه مسئولیت متصدیان حمل کاملا متفاوت است. در صورتیکه محموله شما تحت پوشش بیمه باربری قراربگیرد، در صورت بروز سانحه برای محموله، شما بعنوان صاحب کالا به بیمه گر بیمه باربری خود مراجعه خواهید کرد و فرآیند بسیار ساده تری طی خواهد شد. بیمه گر نیز براساس پوشش بیمه ای ملزم به پرداخت خسارت به شما خواهد شد و سپس بعنوان جایگزین حق مراجعه به متصدی حمل برای ادعای خسارت را خواهد داشت.
بیمه باربری در ۲ نوع صادر میشود.
۱. بیمه باربری انفرادی یا Individual Policy: این بیمه در مواقعی که مقدار مشخصی کالا در یک فرآیند حمل قرار میگیرد صادر میشود. اغلب بیمه های باربری تکی یا انفرادی هستند.
۲. بیمه باربری با قرارداد پوشش باز یا Open Policy: این نوع بیمه قراردادی است کلی که مقدار زیادی کالای مشخص را طبق شرایطی توافق شده بیمه میکند و بازرگانانی که مقادیر قابل توجهی از کالا را مبادله میکنند از این نوع بیمه نامه استفاده میکنند مشروط بر اینکه در هر مورد حمل اطلاعات لازم را به بیمه گر بدهند.
جامع ترین شرایط بیمه ای در Clause A وجود دارد که طبیعتا هزینه آن نیز بیشتر است. در خصوص مسئولیتهای تحت پوشش هرکدام از سطوح بیمه ای در مطلب دیگری توضیحات کاملی ارائه خواهد شد.
در واقع یک بازرگان در فرآیند تجارت خارجی حتما و اکیداً لازم است که از بیمه باربری استفاده کند و مسئولیتهای متصدی حمل را به بیمه گر خود بسپارد. نکته قابل توجه دیگری که در خصوص الزام بیمه باربری وجود دارد این است که در فرآیند ترخیص کالا، گمرکات ایران ارزش CIF کالا را بعنوان ارزش ترخیص در نظر میگیرند. یعنی هزینه بیمه بخشی از ارزش نهایی کالا برای ترخیص در نظر گرفته میشود و درصورتیکه محموله بیمه باربری نشده باشد و هزینه بیمه برای آن پرداخت نشده باشد، گمرک ارزش بیمه را براساس ضرایب گمرکی تخمین میزند و به ارزش کالا و کرایه حمل آن اضافه میکند که این ضرایب معمولا بسیار بیش از هزینه بیمه ای است که شرکتهای بیمه ای برای بیمه باربری لحاظ میکنند. همچنین هزینه ای تحت عنوان بیمه محلی وجود دارد که به محض ورود کالا به انبارهای گمرکی محاسبه میگردد و درصورتیکه محموله فاقد بیمه باربری باشد این هزینه از صاحب کالا دریافت میشود. مجموع این هزینه بسیار بیشتر از هزینه بیمه باربری کالا است و صاحبان کالایی‌که محمولات خود را بیمه باربری نکرده اند بیش از هزینه بیمه باربری را پرداخت میکنند با این تفاوت که از مزیت های پوشش بیمه ای استفاده نمی‌کنند.
دیدگاه‌های کاربران