محسن کاوه
نویسنده
محسن کاوه
سهل‌انگاری در حمل کالای خطرناک

سهل‌انگاری در حمل کالای خطرناک

ارسال شده در تاریخ 28 مهر، 1399


در این محتوا، یک رویداد واقعی که البته یکی از صدها مورد در نوع خود است را بازگو میکنیم. طبیعتا برای حفظ حریم خصوصی افراد حقیقی و حقوقی، تمامی اسامی غیرواقعی هستند.

شرکت بازرگانی بهمنی، کالایی را از یک فروشنده در کشور آلمان خریداری میکند. شرکت فروشنده اعلام میکند که میتواند کالا را در مقصد و با ترم CIF تحویل دهد و کرایه حملی که برای این عملیات حمل اعلام میکند نسبت به کرایه‌ حملی که شرکت بازرگانی بهمنی از شرکتهای دیگر استعلام کرده است مناسب‌تر است. بنابراین گیرنده کالا ترجیح میدهد که عملیات حمل توسط فروشنده هماهنگ شود و بر همین اساس قرارداد خرید کالا تنظیم میشود.

پس از انجام مقدمات اولیه، فروشنده اعلام میکند که شرکت آلمانی PACIFIC بعنوان متصدی این عملیات حمل انتخاب شده است، ولی متاسفانه این شرکت در ایران نماینده‌ ندارد. بنابراین شرکت بازرگانی بهمنی با توجه به آشنایی و سابقه همکاری قبلی با یکی از شرکتهای فورواردر (بارفرابر) در ایران به نام شرکت هرمان، مراتب را به اطلاع ایشان میرساند و از آنها درخواست میکند که در این مورد بعنوان نماینده شرکت PACIFIC عمل کنند و نام آنها بعنوان نماینده در بارنامه FBL و CMR درج شود. شرکت هرمان هم به خاطر آشنایی و سابقه کاری قبلی و نشان دادن حسن‌نیت میپذیرد.

پس از حمل کالا و رسیدن کامیون ترکیه‌ای به مقصد و تخلیه در گمرک غرب تهران، صورت مجلس گمرکی که دو روز بعد از تخلیه تهیه میشود نشان میدهد که مقداری زیادی از محموله که شامل قطعات ماشین لباسشویی بوده است، دچار آسیب جدی شده است. صاحب کالا یعنی شرکت بازرگانی بهمنی، با مراجعه به شرکت بیمه گر بیمه باربری اقدام به دریافت خسارت وارد شده به محموله میکند.


بیمه باربری چیست؟


پس از آن، کارشناسان شرکت بیمه اقدام به بررسی مدارک و مستندات جمع‌آوری شده در خصوص این خسارت میکنند و متوجه میشوند که علت بروز خسارت، بارچینی غلط و ضعف بسته بندی بوده است. لذا بر علیه شرکت حمل‌و‌نقل بین‌المللی PACIFIC اقامه دعوی میکند و دادگاه نیز برای شرکت هرمان که بعنوان نماینده حمل‌کننده مشخص شده‌است احضاریه ارسال میکند. شرکت هرمان پس از دریافت احضاریه، اعلام میکند که ما نماینده شرکت PACIFIC نیستیم و هیچگونه قرارداد همکاری یا نمایندگی با ایشان نداشته ایم و نداریم، بنابراین در این پرونده نقشی نداشته و این احضاریه به غلط برای ایشان ارسال شده است. تا اینجای کار، به نظر می‌آید که شرکت هرمان دچار چالش بزرگی شده است و میبایست برای اتفاقی که هیچ نقشی در آن نداشته است خسارت پرداخت کند. ولی در واقع اینطور نیست.


برای حمل و نقل کالایی که خطرناک است چه اقداماتی لازم است؟


برای درک بهتر این موضوع، باید به قوانین مربوط به مسئولیتهای شرکتهای حمل و نقل بین المللی اشاره کنیم. طبق ماده ۲-۱-۶ این قانون، بار فرابر (در سمت کارگزار) مسئولیتی در قبال فعل یا ترک فعل اشخاص ثالث از جمله حمل کنندگان، انبارداران،عوامل تخلیه وبارگیری و صفافی، کارکنان بندر و بارفرابران دیگر ندارد، مگر آنکه درانتخاب و هدایت ونظارت بر عمل اشخاص ثالث مساعی لازم را معمول نداشته باشد. 

دادگاه مجددا احضاریه‌ای برای شرکت هرمان ارسال میکند و اعلام میکند که شما طبق اسناد این عملیات حمل، بعنوان نماینده شرکت PASIFIC مشخص شده‌اید و میبایست بعنوان نماینده آنها پاسخگو باشید.

بنابراین، شرکت هرمان هیچگونه مسئولیتی در قبال آنچه که در این عملیات حمل اتفاق افتاده‌است ندارد و شرکت بیمه میبایست بر علیه شرکت PACIFIC اقامه دعوی کند که طبیعتا کار ساده‌ای نخواهد بود و مستلزم صرف وقت و هزینه بسیار حتا برای وکلای مجرب شرکتهای بیمه خواهد بود.


حمل خطرناک کالای خطرناک!


در پایان و در واقع در مهمترین بخش این محتوا، به نتایج مهمی که برای صاحبین کالا بسیار مهم هستند اشاره میکنیم:

اولاً، در بسیاری موارد صاحبین کالا تصور میکنند وقتیکه عملیات حمل توسط فروشنده انجام میشود، حداقل مسئولیت و ریسک بعهده آنها خواهد بود و در واقع با خیال راحت محموله را در مقصد تحویل خواهند گرفت. در صورتیکه دیدیم که به این شکل نیست. نمایندگان شرکتهای حمل و نقل که در ایران وظیفه دریافت قبض انبار از گمرک و تحویل به صاحب کالا را دارند، هیچگونه وظیفه و مسئولیتی در قبال نحوه انجام عملیات حمل ندارند. از طرف دیگر، همانطور که توضیح ترمهای C اینکوترمز گفته شد، فرستنده کالا زمانی که محموله را تحویل حمل کننده میدهد، هیچگونه مسئولیتی در قبال محموله ندارد و از زمان بارگیری محموله بر روی وسیله حمل، تمام ریسک و مسئولیتهای محموله به خریدار منتقل میشود. لذا در صورت بروز هرگونه اتفاق و صانحه، فروشنده پاسخگو نخواهد بود، از طرفی هم نماینده شرکت حمل در مقصد طبق قانون مسئولیتی در قبال هیچ چیز ندارد. پس صاحب کالا میماند و مشکلات بسیار زیاد...

دوماً، اگر در این رویداد محموله تحت پوشش بیمه مناسب قرار نداشت و ترم (اینکوترمز) مناسبی انتخاب نشده بود، صاحب کالا با توجه به قوانین و حدود مسئولیتهای شرکت هرمان بعنوان نماینده شرکت PACIFIC ، برای دریافت خسارت خود دچار چالش بسیار بزرگی میشد. بنابراین پیشنهاد میشود در صورتیکه محموله‌ای را تحت ترمهای C خریداری میکنید، حتما محموله را تحت پوشش بیمه قرار دهید.

اگر مایل به دریافت فایل PDF این مطلب هستید، ایمیل خود را وارد کنید.

= 6 + 2

دیدگاه‌های کاربران

= 6 + 2

هزینه‌ی حمل خود را برآورد کنید.