FAS یا FOB، کدام راهکار بهتری برای شماست؟

همانطور که در متن اصلی اینکوترمز 2020 و توضیحات مربوط به هریک از ترمهای FOB و FAS گفته شده، در هر دو ترم مسئول انجام عملیات گمرکی صادرات در مبدا و همینطور پرداخت هزینه های مرتبط با آن، فروشنده است. تا اینجای کار هر دو مشابه یکدیگر هستند. همینطور در هر دو ترم، فروشنده میبایست مسئولیت حمل کالاها تا بندر مبدا و پرداخت هزینه های مرتبط با این عملیات را بعهده بگیرد.

تفاوت در آنجایی ست که فروشنده میبایست در ترم FOB کالا را بر روی عرشه کشتی تحویل دهد و در واقع مسئول پرداخت هزینه THC در مبدا میباشد ولی در ترم FAS همانطور که در تعریف آن آمده است محموله در کنار کشتی تحویل میشود و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را آماده بارگیری و در کنار کشتی تحویل میدهد به اتمام میرسد. در واقع در ترم FOB نقطه انتقال ریسک و هزینه ها روی عرشه کشتی و در ترم FAS کنار کشتی میباشد. البته نکته اشتراک مهم هر دو ترم این است که در هر دو، فروشنده محموله را در کنار و یا روی عرشه کشتی‌ای که خریدار انتخاب و معرفی کرده است تحویل داده میشود.

نکته اینجاست که چه زمانی و برای چه محمولاتی بهتر است از چه ترمی استفاده شود. چرا که انتخاب بهترین ترم مناسب برای یک خرید خارجی میتواند باعث پیروزی یک تجارت و متاسفانه انتخاب نادرست باعث حتی شکست آن شود. بنابراین یافتن ترم مناسب با کسب و کار و خرید خارجی شما، یکی از نکات کلیدی ست.

اولین نکته‌ای که باید به آن دقت شود این است که زمانیکه بارنامه برای یک محموله صادر میشود و روی بارنامه تاریخ بارگیری محموله با عبارت Shipped on Board قید میشود، خریدار میتواند مطمئن شود که در ترم FOB فروشنده به وظایف خود به درستی و کاملا عمل کرده است. ولی در ترم FAS زمانیکه محموله توسط فروشنده در کنار کشتی تحویل داده شده و هنوز بارنامه ای صادر نشده، خریدار چطور میتواند از این امر اطمینان کامل حاصل کند؟

مزایا و معایب DDP برای خریدارها

در پاسخ باید گفت که در ترم FAS، فروشنده زمانیکه محموله را به حمل کننده در مبدا تحویل میدهد، بارنامه ای که دریافت میکند با قید عبارت received for shipment خواهد بود. به این معنا که محموله برای حمل دریافت شد. در این حالت خریدار اطمینان پیدا میکند که فروشنده محموله رو به حمل کننده به درستی تحویل داده است.

از سوی دیگر فروشندگان هم علاقمند هستند که هرچی سریعتر از شر هزینه‌ها و مسئولیتهای تحویل محموله خلاص شوند! از طرف دیگر فروشنده در ترم FOB با وجود اینکه مسئولیت او تحویل محموله روی عرشه کشتی ست، ولی کافیست محموله رو در ترمینال کانتینری مشخص شده توسط حمل کننده تحویل دهد و برخلاف ترم FAS نیازی نیست محموله رو تا کنار کشتی مشایعت کند!

بنابراین، موارد گفته شده در عمل ترم FOB را به عنوان یکی از پر کاربردترین ترمها برای محمولات کانتینری چه به صورت FCL یا LCL و ترم FAS را بعنوان یکی از ترمهای مربوط به حملهای فله تبدیل کرده است. چرا که برای محمولات FAS که محموله داخل ظرف حمل نیست و انتقال چندباره آن به ترمینال یا انبار مبدا و مجدد انتقال به کنار کشتی برای بارگیری میتواند دردسر زا باشد، انتقال محموله مستقیما توسط فروشنده به کنار کشتی میتواند روش هوشمندانه‌ای باشد. مخصوصا برای محمولات فله‌ای که توسط کامیونها و کشتیهای مخصوص حمل میعانات و گازها و یا کالاهایی که بصورت دانه های ریز هستند و در انبار فله کشتی بارگیری میشوند اینکه مستقیما از کامیونهای حامل به داخل انبارهای کشتی‌های مخصوص حمل فله تخلیه و بارگیری شوند بهترین انتخاب میتواند باشد.

در نهایت با دانستن نکات گفته شده، با درنظر گرفتن نوع و میزان کالا میتوانید بهترین ترم برای اعتبار اسنادی و خریدهای خارجی که بدون اعتبارات اسنادی انجام میشوند انتخاب کنید.